Μιλένα Αποστολάκη: Η Διαμεσολάβηση και η Διαιτησία συνιστούν νέα νομική πραγματικότητα προς όφελος της ζωής μας

H κ. Μιλένα Αποστολάκη, Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας ΕΟΔΙΔ, σε συνέντευξή της στη Huffpost και τον Αντώνη Φουρλή, εξήγησε με απλά λόγια τα οφέλη της Διαμεσολάβησης και της Διαιτησίας για την Κοινωνία.

Μ.Αποστολάκη: Η Διαμεσολάβηση αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών. Αποτελεί μαζί με τη Διαιτησία μια εξαιρετικά ουσιαστική και αποτελεσματική επιλογή προκειμένου δύο μέρη να λύσουν μια διαφορά στην οποία εμπλέκονται. Στην διαμεσολάβηση δυο ή περισσότερα μέρη επιχειρούν εκουσίως να επιλύσουν με συμφωνία μια διαφορά τους, με την βοήθεια ενός τρίτου προσώπου ειδικά εκπαιδευμένου, αμερόληπτου και ανεξάρτητου, του Διαμεσολαβητή.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής τα μέρη προσέρχονται με τους συνηγόρους τους ενώπιον του Διαμεσολαβητή, τον οποίο τα ίδια με συμφωνία επιλέγουν. Με κοινές, αλλά και κατ ιδίαν συναντήσεις, ο Διαμεσολαβητής επιχειρεί να συμβάλει στην εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης. Με τον τρόπο αυτό μία διαφορά μπορεί να επιλυθεί γρήγορα, οικονομικά και πολιτισμένα. Αποφεύγεται δηλαδή η πολυετής συνήθως ταλαιπωρία στα δικαστήρια και το ψυχικό και οικονομικό κόστος που πάντα αυτή συνεπάγεται.

Ο ΕΟΔΙΔ είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που έχει ως αντικείμενο την παροχή στην Ελλάδα και το εξωτερικό υπηρεσιών διαμεσολάβησης, διαιτησίας και εξωδικαστικής εν γένει επίλυσης διαφορών, καθώς επίσης και τη διάδοση, προβολή, προώθηση των θεσμών εναλλακτικής επίλυσης διαφορών με σκοπό την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επίλυσή τους.

Ο Warren Burger, πρώην Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, έλεγε ότι «η κλασική δικαστική αντιδικία είναι ένα λάθος το οποίο πρέπει να διορθωθεί. Το δικαστικό σύστημα είναι πολύ κοστοβόρο, πολύ ψυχοφθόρο, πολύ καταστροφικό και πολύ αναποτελεσματικό για πολιτισμένους ανθρώπους». Είχε απόλυτο δίκιο!

Ασφαλώς υπάρχουν διαφορές η επίλυση των οποίων δεν μπορεί παρά να προέλθει μέσω της δικαστικής οδού. Σύνθετες διαφορές, συγκρούσεις των οποίων η δυναμική είναι μη διαχειρίσιμη κ.ο.κ. Είναι εύκολο όμως να καταλάβουμε πόσες πολλές διαφορές και συγκρούσεις δεν ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες και θα μπορούσαν να επιλυθούν εκτός των δικαστικών αιθουσών, γρήγορα, οικονομικά και πολιτισμένα.

Το πρόβλημα στην καθυστέρηση απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα μας είναι μεγάλο. Είναι.χαρακτηριστικό ότι από το 2001 μέχρι σήμερα έχουν ψηφιστεί 13(!) νόμοι για την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Είναι προφανές ότι τα αποτελέσματα υπήρξαν πενιχρά.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση που διεξάγεται από την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα κατέχει μεταξύ 190 χωρών μόλις την 146^η θέση όσον αφορά τον χρόνο και το χρήμα που απαιτείται για την επίλυση μιας εμπορικής διαφοράς σε πρώτο βαθμό. Πρόκειται για μια κατάταξη η οποία καταδεικνύει το μεγάλο πρόβλημα που οι πολίτες αντιμετωπίζουν όταν μια υπόθεσή τους εκδικάζεται στα δικαστήρια.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «The EU Justice Scoreboard» οι απαιτούμενες μέρες για την αμετάκλητη εκδίκαση αστικών και εμπορικών υποθέσεων για το έτος 2019 ήταν 1627 ημέρες, δηλαδή πάνω από πέντε χρόνια, χρόνος που κατατάσσει την χώρα μας στις τελευταίες χώρες της ΕΕ αναφορικά με την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης.

Υπάρχουν υποθέσεις για τις οποίες η δικάσιμος που δίνεται σήμερα είναι το 2026, ή ακόμη και το 2027!

Ο William Gladstone , ο Βρετανός φιλέλληνας Πρωθυπουργός ήδη τον 19ο αιώνα έλεγε: «Justice delayed is justice denied».

Από την άλλη πλευρά η προσφυγή στη διαμεσολάβηση, ή στη διαιτησία προκειμένου κυρίως για εμπορικές διαφορές, εξασφαλίζει τεράστια κλίμακα οικονομίας χρόνου και χρήματος, καθώς η διαφορά είναι ενδεχόμενο παραδείγματος χάριν να λυθεί με διαμεσολάβηση μέσα σε λίγες μέρες, με μια συμφωνία η οποία είναι εκτελεστή, δηλαδή παράγει ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα με μια δικαστική απόφαση. Αν πάλι η συμφωνία δεν καταστεί εφικτή τα μέρη μπορούν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Ο θεσμός της διαμεσολάβης ισοδυναμεί με τομή στο σύστημα με το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα η απονομή δικαιοσύνης στην ελληνική κοινωνία  ̶  αυτό που οι αγγλοσάξωνες αποκαλούν GAME CHANGER. Πρόκειται για αλλαγή υποδείγματος με πολλαπλό αποτύπωμα, αναπτυξιακό, οικονομικό και κοινωνικό. Η διάχυση και εδραίωση του θεσμού της διαιτησίας στην επίλυση των εμπορικών διαφορών θα σημάνει πολλά για την λειτουργία της εθνικής οικονομίας ,την αναπτυξιακή της αναβάθμιση και την επενδυτική της αναβάθμιση. Ένα σημαντικό εμπόδιο για πολλούς επενδυτές είναι διαχρονικά στην χώρα μας η καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης στα Ελληνικά δικαστήρια. Η υπέρβαση της διελκυστίνδας μέσω της εισαγωγής των εναλλακτικών μορφών επίλυσης διαφορών θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη. Αλλά και στον τομέα της λειτουργίας μας ως κοινωνία, η ανατροπή της κουλτούρας της σύγκρουσης και της φιλοδικίας που φορτώνει τα δικαστήρια με υποθέσεις οι οποίες κάλλιστα θα μπορούσαν να λυθούν εκτός δικαστικών αιθουσών , θα έχει σημαντικά οφέλη στη συλλογική μας συγκρότηση και τον πολιτισμό της καθημερινότητάς μας.

Πρόκειται για μεγάλη αλλαγή προς όφελος της ζωής των ανθρώπων. Ό,τι δηλαδή η πολιτική με τις παρεμβάσεις της οφείλει σε κάθε κοινωνία να στοχεύει και να υπηρετεί.

Ολόκληρη η συνέντευξη εδώ: www.huffingtonpost.gr/entry/milena-apostolake-diamesolavese-semainei-nea-nomike-praymatikoteta-pros-ofelos-tes-zoes-mas_gr_62330f0be4b009ab92f40b20