- 28/01/2021
Παράταση του μέτρου της τηλεργασίας στον ιδιωτικό τομέα
Γράφει ο Στάθης Δημ. Σταματελόπουλος, Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.
Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Β 292/7-1-2021, η υπ. αριθμ. 4012/111/27-01-2021 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, με την οποία προβλέπεται η παράταση της ισχύος των επεκταθέντων σε όλη την Επικράτεια έκτακτων και προσωρινών μέτρων του άρθρου 235 του Ν. 4727/2020 (ΦΕΚ Α’ 184), ως προς την οργάνωση του τόπου και του χρόνου εργασίας για την αποσυμφόρηση των μέσων μαζικής μεταφοράς και του τόπου εργασίας.
Όπως αναφέρεται και στο προοίμιο της σχετικής απόφασης η παράταση του μέτρου της τηλεργασίας στον ιδιωτικό τομέα εκπορεύεται από την επιτακτική ανάγκη στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων – εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα και τη συνεχή ανάγκη λήψης έκτακτων και προσωρινών μέτρων της πολιτείας, για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, καθώς και την πορεία της εξέλιξης του φαινομένου.
Ειδικότερα και σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ως άνω κοινή υπουργική απόφαση, για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19, παρατείνονται έως και την 28η Φεβρουαρίου 2021, οι εξής κανόνες ως προς την οργάνωση του τόπου και του χρόνου εργασίας:
1. α) Επιχειρήσεις – εργοδότες που εδρεύουν, ή έχουν υποκατάστημα σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα της χώρας, υποχρεούνται, έως 28/02/2021, να εφαρμόζουν το σύστημα της εξ αποστάσεως παροχής εργασίας στους εργαζομένους τους, σε όποιες περιπτώσεις η εργασία τους μπορεί να παρασχεθεί με αυτό το σύστημα, σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%), επί του συνολικού αριθμού των εργαζομένων αυτών.
β) Για την ορθή τήρηση της περ. α’, οφείλουν να προαναγγείλουν πριν την έναρξη της εργασίας, στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την εξ αποστάσεως εργασία του πενήντα τοις εκατό (50%) των εργαζομένων τους, για τους οποίους μπορεί να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό, συμπληρώνοντας το Έντυπο 4.1 «ΔΗΛΩΣΗ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ» της παρ. 2 του άρθρου 4 της από 11-3-2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 55), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του Ν.4682/2020 (ΦΕΚ Α’ 76).
γ) Σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης της περ. β’, επιβάλλεται πρόστιμο τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ στην επιχείρηση – εργοδότη, κατόπιν σχετικού ελέγχου από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Παράλληλα και στην παράγραφο 2 της σχετική απόφασης προβλέπεται ότι, το ωράριο εργασίας των εργαζομένων σε επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που εδρεύουν, ή έχουν υποκατάστημα σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα της χώρας, προσαρμόζεται, υποχρεωτικά, για τον μήνα Φεβρουάριο, κατά την έναρξη και λήξη του με τρόπο ώστε, ανά μισή ώρα και εντός διώρου να προσέρχονται και να αποχωρούν οι εργαζόμενοι σε σχέση με την έναρξη και τη λήξη αντίστοιχα του ωραρίου τους. Για το χρονικό διάστημα εφαρμογής του παρόντος αναστέλλεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάθε αλλαγή, ή τροποποίηση του ωραρίου, ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων.
Τέλος προβλέπεται ότι, σε κάθε περίπτωση συνεχίζουν να ισχύουν οι διατάξεις του Π.Δ. 88/1999 (ΦΕΚ Α’ 94), καθώς και η υποχρέωση του εργοδότη για προαναγγελία του χρόνου υπερεργασίας και νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης, πριν την πραγματοποίησή τους, στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Η ως άνω προσαρμογή του ωραρίου των εργαζομένων δεν μεταβάλλει το είδος της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων αυτών.
Πάντως και ανεξάρτητα από την μεγάλη πιθανότητα της έκδοσης και νέας υπουργικής απόφασης, που θα προβλέπει την εκ νέου παράταση του σχετικού μέτρου, σε συνάρτηση πάντα και με τα επιδημιολογικά δεδομένα, γεγονός είναι ότι, πολλές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα σχεδιάζουν την καθιέρωση του μέτρου και μετά την λήξη της πανδημίας, τουλάχιστον για κάποιους από τους εργαζομένους τους, καθώς με τον τρόπο αυτό περιορίζουν τις λειτουργικές τους δαπάνες και διαχειρίζονται καλύτερα τον εργασιακό χρόνο. Ανεξάρτητα βέβαια από την βασιμότητα των σχετικών επιχειρημάτων των εργοδοτών, το ζητούμενο στην περίπτωση αυτή είναι, αν η καθιέρωση ενός τέτοιου συστήματος εξ αποστάσεως εργασίας θα αποτελέσει έναν εύσχημο τρόπο, για την εκ πλαγίου παραβίαση κάποιων εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων, ή σε πολλές περιπτώσεις θα αποτελέσει και την αφορμή για την παραβίαση δικαιωμάτων, που αφορούν στην προστασία της προσωπικότητας και της ιδιωτικής ζωής του εργαζομένου, ή ακόμη χειρότερα, αν θα αποτελέσει το πρόσχημα για την μείωση των θέσεων εργασίας – όπως άλλωστε φοβούνται οι περισσότεροι εργαζόμενοι -, και για τον λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμη μία πληρέστερη νομοθετική πρόβλεψη για την ρύθμιση του ζητήματος της εξ αποστάσεως εργασίας, καθώς η μέχρι στιγμής ισχύουσα νομοθεσία υπήρξε αποσπασματική και εκπορεύτηκε από την ανάγκη περιορισμού της πανδημίας του κοροναϊού CONID-19, χωρίς να υπάρξει ανάλογη πρόβλεψη για την προστασία των εργασιακών και άλλων δικαιωμάτων των εργαζομένων.