Πόσο έτοιμη είναι η ελληνική ασφαλιστική αγορά για το Solvency II;

Του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου*

Του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου*


 

Ενώ μετράμε μήνες για την καταληκτική ημερομηνία εφαρμογής του Solvency II, είμαστε βέβαιοι μόνο για ένα πράγμα:

Μέχρι σήμερα οι ασφαλιστικές εταιρίες της χώρας μας στην πλειοψηφία τους δείχνουν να ανταποκρίνονται στις επιταγές της νέας νομοθεσίας περισσότερο τεχνικά – μηχανικά θα έλεγα, παρά στρατηγικά.

Για να επιτύχουμε επομένως να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα και να δούμε το Solvency II ως ευκαιρία να προσθέσουμε αξία στο επάγγελμά μας και όχι μόνο ως ένα μεγάλο κόστος συμμόρφωσης, θα πρέπει να κοιτάξουμε πέρα από μοντέλα και παραμετροποιήσεις.

Θεωρώ ότι στόχος των εταιριών της αγοράς μας θα πρέπει να είναι η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση των νέων κανόνων, επανεξετάζοντας:

Α. την επιχειρηματική στρατηγική τους

Β. το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων τους

Γ. τα συστήματα διανομής

Δ. τις πρακτικές τους αναφορικά με τη διαχείριση των κινδύνων.

Είμαι βέβαιος ότι το αποτέλεσμα από την εφαρμογή του Solvency II θα διαφέρει σημαντικά από κλάδο σε κλάδο, από προϊόν σε προϊόν και από χώρα σε χώρα. Επιπλέον, θα δούμε μεγάλες διαφορές ακόμη και μεταξύ εταιριών που δείχνουν ομοειδείς και δραστηριοποιούνται στην ίδια αγορά.

Κάποιες ασφαλιστικές θα βρεθούν σε θέση ισχύος, ενώ κάποιες άλλες θα δυσκολευτούν να επιβιώσουν, λόγω των υψηλών κεφαλαιακών απαιτήσεων και της περιορισμένης κερδοφορίας.

Επομένως βλέπω ως αναπόφευκτη – ειδικά στις ασφαλίσεις ζωής – τη μεταφορά μεγαλύτερου μέρους του κινδύνου στον ασφαλισμένο και σε τρίτους, όπως π.χ. σε διαχειριστές κεφαλαίων. Παράλληλα, οι ασφαλιστικές ζωής θα δείξουν μεγαλύτερη επιμέλεια σε ό,τι αφορά στο κόστος των εγγυήσεων (π.χ. αποδόσεις, επιτόκια), στην ευελιξία των προϊόντων και στις επενδυτικές επιλογές τους.

Σε ό,τι αφορά στις ασφαλίσεις ζημιών, οι ασφαλιστές θα δουν να εκμηδενίζεται το περιθώριο κέρδους τους σε πολλά προϊόντα, εξέλιξη που θα πιέσει την αγορά είτε να προχωρήσει σε αυξήσεις είτε να οριοθετήσει αυστηρά το είδος των κινδύνων που αναλαμβάνει.

Γίνεται επομένως αντιληπτό, ότι η ύπαρξη μίας ξεκάθαρης στρατηγικής είναι αναγκαία και θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε ασφαλιστικό οργανισμό.

Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα ακόμη και η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρία είναι μικρή συγκρινόμενη με τα ευρωπαϊκά μεγέθη, θεωρούμε αναπόφευκτη την περαιτέρω συρρίκνωση της αγοράς, μέσω συγχωνεύσεων, προκειμένου να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας.

Βεβαίως υπάρχει πάντα και η «μυθική» αρχή της αναλογικότητας, η οποία διέπει όλες τις νομοθετικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άρα αφορά και στο Solvency II.

Στην ίδια την Οδηγία λοιπόν για το Solvency II, η αρχή της αναλογικότητας έχει ενταχθεί στο άρθρο 109, σύμφωνα με το οποίο ο προκαθορισμένος τύπος, η standard formula υπολογισμού των SCR, θα πρέπει να επιτρέπει απλοποιήσεις, όταν κρίνεται ότι «θα ήταν δυσανάλογη η απαίτηση όλες οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές να εφαρμόζουν τον προκαθορισμένο υπολογισμό». Και η Οδηγία παραχωρεί στην ΕΙΟΡΑ την πρωτοβουλία μέτρων (άρθρο 111), που θα περιλαμβάνουν «τους απλοποιημένους υπολογισμούς και τα κριτήρια που οι ασφαλιστικοί οργανισμοί θα πρέπει να πληρούν, προκειμένου να μπορούν να κάνουν χρήση αυτών των απλοποιήσεων».

Παρόλα αυτά, μέχρι στιγμής η αρχή της αναλογικότητας δεν εμφανίζεται πουθενά στα κείμενα που αφορούν στο Solvency II, πράγμα που δείχνει σαφώς τη διάθεση του νομοθέτη να «δημιουργήσει» ένα εποπτικό πλαίσιο «one size», στο οποίο θα πρέπει να χωρέσουν όλες οι ασφαλιστικές, ανεξάρτητα από μέγεθος, ιδιαιτερότητες, τοπικό ή διεθνή προσανατολισμό ή εξειδίκευση.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι, αν δεν επιτύχουμε για την αγορά μας τον όρο της αναλογικότητας, οι ασφαλιστικές εταιρίες θα πρέπει να επανεξετάσουν με μεγάλη σοβαρότητα τα οικονομικά αποτελέσματα των χαρτοφυλακίων τους και κατ’ επέκταση των επιχειρηματικών τους αποφάσεων. Θα πρέπει να προχωρήσουν σε γενναίο επανασχεδιασμό των εργασιών τους και να διερευνήσουν δομικές αλλαγές όχι μόνο στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τα κεφάλαιά τους, αλλά και στις αντασφαλιστικές στρατηγικές που ακολουθούν.

Οι ελληνικές ασφαλιστικές καλούνται σήμερα να αποφασίσουν κατά πόσο έχουν επιλέξει τις σωστές αγορές και τα σωστά προϊόντα. Θα πρέπει να διαπιστώσουν τα δυνατά τους σημεία, καθώς και αυτά του ανταγωνισμού στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται από το Solvency II. Εάν μία εταιρία υποφέρει με το Solvency II, αλλά ο ανταγωνισμός υποφέρει περισσότερο, ακόμη και τότε μπορούμε να μιλάμε για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Κάθε ασφαλιστική θα πρέπει να διαμορφώσει μία ξεκάθαρη, βασισμένη σε δεδομένα, ρεαλιστική επιχειρηματική στρατηγική, που θα λαμβάνει υπόψη της τις επιπτώσεις των κινδύνων και της φερεγγυότητας για όλα τα προϊόντα: και τα καινούργια και τα ισχύοντα.

Όλες οι στρατηγικές αποφάσεις θα πρέπει να διέπονται από την ολοένα και πιο σημαίνουσα αρχή της διαφοροποίησης. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφοροποίηση, όσο μεγαλύτερη είναι η διασπορά των κινδύνων σε κλάδους, σε αντασφαλιστές, σε διαχειριστές κεφαλαίων και σε κάποιες περιπτώσεις σε γεωγραφικές περιοχές, τόσο περισσότερο κάνουμε το Solvency II να δουλεύει υπέρ μας.

Οι αλλαγές στην επιχειρηματική στρατηγική μοιραία θα οδηγήσουν τις ασφαλιστικές να επαναπροσδιορίσουν τα τέσσερα βασικά στοιχεία της λειτουργικής τους αλυσίδας:

  1. Τον σχεδιασμό των προϊόντων
  2. Την προώθηση των προϊόντων και τα δίκτυα διανομής
  3. Το ΙΤ και το λειτουργικό τους μοντέλο
  4. Τη διαχείριση κεφαλαίων

 

Στο λειτουργικό επίπεδο, οι νέοι κανόνες αλλάζουν άρδην τα όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για τον σχεδιασμό των προϊόντων. Σήμερα κάθε νέο προϊόν πηγαίνει χέρι χέρι με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις και την επενδυτική στρατηγική, ενώ η δημιουργική αντασφάλιση θα αποτελεί πλέον βασική προϋπόθεση.

Οι αναγκαίες ρυθμίσεις αφορούν σε μεγάλο βαθμό και τις πωλήσεις και τα κανάλια διανομής. Στο πεδίο αυτό οι θεμελιώδεις αλλαγές στα προϊόντα και στην ανάληψη κινδύνων θα οδηγήσει τις ασφαλιστικές σε προσεκτικές επιλογές των συνεργατών τους, στην καταλληλότητα ακόμη και στη βιωσιμότητα των καναλιών και των δικτύων διανομής που χρησιμοποιούν.

Τέλος, η διαχείριση της πολυπλοκότητας του συστήματος ΙΤ θα αποτελέσει μία καθημερινή και επίπονη διαδικασία. Γι’ αυτό – και εσείς το γνωρίζετε καλύτερα – οι αλλαγές στο μηχανογραφικό περιβάλλον θα πρέπει να κατευθύνονται και να απευθύνονται στα προϊόντα και στην πολιτική πωλήσεων του ασφαλιστή, πάντα σύμφωνα με τις επιταγές του Solvency II.

Αγαπητοί φίλοι, το Solvency II υπαγορεύει ένα κύμα αλλαγών για τον ασφαλιστικό κλάδο, αλλά οι επιπτώσεις του για κάθε χώρα και για κάθε ασφαλιστική απέχουν μακράν από αυτό που θα ονομάζαμε «ασφαλές συμπέρασμα». Είναι περισσότερο θέμα χειρισμών και στρατηγικής κάθε εταιρίας το αν οι νέοι κανόνες θα δώσουν αξία ή θα οδηγήσουν σε μαρασμό τις εργασίες της.

Όπως συμβαίνει με κάθε σημαντική αλλαγή, κερδισμένοι είναι πάντα αυτοί που διαθέτουν και τη θέληση και τα μέσα να αξιοποιήσουν τα νέα δεδομένα. Ας ευχηθούμε να είναι όσο το δυνατόν περισσότεροι για το καλό όλων των εμπλεκομένων μερών: των καταναλωτών, των εργαζομένων και των διαμεσολαβούντων.

 

*Ομιλία του κ. Χατζηθεοδοσίου στην ημερίδα που διοργάνωσε η Microsoft Hellas στις 27 Μαρτίου με θέμα «The Evolution of Insurance».

 

© INSURANCE EEA 2024. All rights Reserved.
Designed by RDC Informatics