Με τις διατάξεις του νόμου 5036/2023, παρέχεται α) η δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους δήμους, είτε σε τριάντα έξι (36) είτε σε εβδομήντα δύο (72) δόσεις, με το οριζόμενο επιτόκιο και β) η δυνατότητα αναβίωσης παλαιότερων ρυθμίσεων οφειλών σε έως και εκατό (100) δόσεις. Επίσης από το Υπ. Εργασίας δίδονται απαντήσεις για τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις παραγραφής μη βεβαιωμένων οφειλών πέραν της 10ετίας.

ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ 

Οι σχετικές διατάξεις έχουν ως εξής:

Νόμος 5036/2023 – ΦΕΚ Τεύχος Α 77/28.03.2023
Πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και άλλες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις, προστασία των συντάξεων από τον πληθωρισμό και άλλες διατάξεις για τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας

Άρθρο 90
Ρύθμιση οφειλών προς δήμους για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού του έτους 2022 – Αναβίωση της ρύθμισης των εκατό (100) δόσεων των ν. 4611/2019 και 4764/2020

1. Οφειλές προς δήμους που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και έως την 1η.2.2023 μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε τριάντα έξι (36) δόσεις με επιτόκιο που υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον είκοσι πέντε εκατοστών της εκατοστιαίας μονάδας (0,25%), ετησίως υπολογιζόμενο, είτε σε έως εβδομήντα δύο (72) δόσεις με επιτόκιο που υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον μιάμισης εκατοστιαίας μονάδας (1,5%), ετησίως υπολογιζόμενο, υπό τις εξής προϋποθέσεις:

α) Ο οφειλέτης να μην είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές ή αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές στις ταμειακές υπηρεσίες των δήμων την 1η.11.2021 και επιπλέον να έχει καταβάλει όλες τις μηνιαίες δόσεις των ρυθμίσεων των εκατό (100) δόσεων, έως την ημερομηνία υπαγωγής στη νέα ρύθμιση, εφόσον είχε υπαχθεί σε αυτές.

β) Ο οφειλέτης να έχει υποβάλλει όλες τις δηλώσεις εισοδήματος για την τελευταία πενταετία μέχρι την 31η.12.2022.

γ) Ο οφειλέτης κατά τον χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή ή λαθρεμπορία.

2. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας καταβολής δόσης ανέρχεται σε τριάντα (30) ευρώ.
3. Σε περίπτωση ένταξης στη νέα ρύθμιση ισχύουν όλα τα ευεργετήματα των άρθρων 110 έως και 117 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και των άρθρων 165 έως και 172 του ν. 4764/2020 (Α’ 256), όπως η χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας και η αναστολή της συνέχισης της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί των οφειλών που ρυθμίζονται.
4. Μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση των τριάντα έξι (36) ή εβδομήντα δύο (72) δόσεων και οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1η.11.2021 και είναι ενταγμένες σε εξυπηρετούμενες κατά την 1η.2.2023 πάγιες ρυθμίσεις, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνουν αποκλειστικά τέτοιες οφειλές.
5. Προκειμένου ο οφειλέτης να ενταχθεί στη νέα ρύθμιση των τριάντα έξι (36) ή εβδομήντα δύο (72) δόσεων, αν έχει λοιπές αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχει εντάξει σε άλλη ενήμερη ρύθμιση δόσεων τμηματικής καταβολής, υποχρεούται εντός μηνός από την επικύρωση της ένταξης, να τις ρυθμίσει με την πάγια ρύθμιση των είκοσι τεσσάρων (24) ή σαράντα οκτώ (48) δόσεων κατά περίπτωση.
6. Εξαιρούνται από τη ρύθμιση όσες οφειλές δεν μπορούν να υπαχθούν σε νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής ή η ρύθμισή τους απαγορεύεται από άλλους νόμους.
7. Ρυθμίσεις των άρθρων 110 έως και 117 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και των άρθρων 165 έως και 172 του ν. 4764/2020 (Α’ 256) που απωλέσθηκαν ή κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η.2.2023, δύνανται να αναβιώσουν με πληρωμή δύο (2) δόσεων έως την 31η.7.2023, δηλαδή της τρέχουσας δόσης και μίας επιπλέον που αποσβένει παλαιές υποχρεώσεις με σειρά παλαιότητας.
8. Ποσά που έχουν καταβληθεί ως υπερείσπραξη αποσβένουν τις παλαιότερες δόσεις με σειρά παλαιότητας. Το ύψος εκάστης των ανεξόφλητων, μετά την επανένταξη και τη διενέργεια των αποσβέσεων του πρώτου εδαφίου, δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης, διαμορφώνεται κατόπιν επιβάρυνσης της δόσης με τον τόκο εκπρόθεσμης καταβολής που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 53 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022, Α’ 206, Κ.Φ.Δ.) και την παρ. 1 του άρθρου 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190, Κ.Ε.Δ.Ε.), ο οποίος υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη ληξιπρόθεσμη έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης. Οι δόσεις του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλονται, με σειρά παλαιότητας, μετά τις τυχόν υπολειπόμενες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης.
9. Η αναβίωση πραγματοποιείται με όλα τα ευεργετήματα των ρυθμίσεων αυτών, όπως ισχύουν για κάθε ρύθμιση.
10. Προκειμένου να αναβιώσει η ρύθμιση των εκατό (100) δόσεων, αν ο οφειλέτης έχει λοιπές αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχει εντάξει σε άλλη ενήμερη ρύθμιση δόσεων τμηματικής καταβολής, υποχρεούται εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης, να τις ρυθμίσει με την πάγια ρύθμιση των είκοσι τεσσάρων (24) ή σαράντα οκτώ (48) δόσεων κατά περίπτωση. Αν ο οφειλέτης έχει απωλέσει την πάγια ρύθμιση στο παρελθόν, του δίδεται η δυνατότητα ένταξης στην πάγια ρύθμιση με τους όρους της δεύτερης ευκαιρίας, προς τον σκοπό αναβίωσης των ρυθμίσεων των εκατό (100) δόσεων και υπό τον όρο ότι ο οφειλέτης ρυθμίζει το σύνολο των οφειλών του.
11. Οι αιτήσεις των οφειλετών για υπαγωγή στη ρύθμιση των παρ. 1 έως 6 και για αναβίωση της απολεσθείσας ρύθμισης των παρ. 7 έως 10, υποβάλλονται προς τον οικείο δήμο από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την 30ή.6.2023. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέσω του διαδικτυακού τόπου του δήμου ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω ειδικής εφαρμογής του αρμόδιου δήμου ή της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.
12. Η ρύθμιση χορηγείται με απόφαση που εκδίδεται από τα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα της παρ. 2 του άρθρου 170 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α’ 114).

Σχετικά: Με διατάξεις του νόμου 5027/2023, ορίζεται πενταετής παραγραφή για όλες τις οφειλές προς τους δήμους και διαγράφονται οριστικά οφειλές πολιτών προς τους δήμους

Πηγή: odigostoupoliti

Υπ. Εργασίας: Απαντήσεις για τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις παραγραφής μη βεβαιωμένων οφειλών πέραν της 10ετίας

Εντολή να «τρέξει» άμεσα η εξέταση των αιτήσεων πολιτών για την παραγραφή μη βεβαιωμένων οφειλών πέραν της δεκαετίας, εφόσον εμπίπτουν στις προϋποθέσεις του ν. 4997/2022, έδωσε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, στη Διοίκηση και στα υπηρεσιακά στελέχη του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε σήμερα. Σημειώνεται ότι πέραν από τον ν. 4997/2022, έχουν εκδοθεί ήδη 2 σχετικές εγκύκλιοι προς τα στελέχη του ΕΦΚΑ: μια τον Δεκέμβριο του 2022 (έναν μήνα περίπου μετά την ψήφιση του νόμου) και μια συμπληρωματική τον Φεβρουάριο του 2023. Επίσης έχει ξεκινήσει ήδη εδώ και μέρες πρόσθετη συμπληρωματική εκπαίδευση των αρμοδίων υπαλλήλων για την διεκπεραίωση των σχετικών αιτήσεων.

Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες παρατηρήθηκε το φαινόμενο της συγκέντρωσης αρκετών αιτήσεων ανά την Ελλάδα για παραγραφή οφειλών πέραν της δεκαετίας, για τις οποίες δεν έχει ολοκληρωθεί η εξέταση.

Προκειμένου να επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες, δρομολογήθηκαν μια σειρά από παρεμβάσεις. Συγκεκριμένα:

• Αποφασίστηκε να ολοκληρωθεί πριν το Πάσχα η εκπαίδευση των αρμόδιων υπαλλήλων σε όλες τις τοπικές διευθύνσεις του ΕΦΚΑ και παράλληλα να επεκταθεί και στους προϊστάμενους των διευθύνσεων εσόδων.
• Μέσα στις επόμενες ημέρες πρόκειται να σταλεί νέα οδηγία προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να αποστέλλουν χωρίς καμία καθυστέρηση τα σχετικά αιτήματα παραγραφής στο ΚΕΑΟ. Το ΚΕΑΟ στη συνέχεια θα αποστέλλει τη δική του επιβεβαίωση στις τοπικές διευθύνσεις, η οποία και θα επιλύει αυτόματα κάθε αμφιβολία των υπαλλήλων ως προς την υπαγωγή των αιτήσεων στις διατάξεις του νόμου περί παραγραφής.
• Ζητήθηκε από τον Υπουργό να διαβιβαστεί στην ανάδοχο εταιρία αίτημα για επίσπευση παράδοσης του σχετικού λογισμικού, προκειμένου οι διαδικασίες να προχωρούν ακόμα ταχύτερα.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, ο Υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου, η Γενική Γραμματέας Κοινωνικής Ασφάλισης Παυλίνα Καρασιώτου, ο Διοικητής του ΕΦΚΑ Παναγιώτης Δουφεξής, ο αρμόδιος υποδιοικητής του ΕΦΚΑ Νίκος Χουρδάκης, ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΕΦΚΑ Όμηρος Τσάπαλος και τα αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη του ΚΕΑΟ και του ΕΦΚΑ.

Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται και μάλιστα χωρίς καθυστερήσεις. Δεν μπορεί να γίνεται ανεκτό να εμποδίζεται η εφαρμογή τους είτε από την γραφειοκρατία είτε από την ευθυνοφοβία. Για αυτό ζήτησα την άμεση υλοποίηση μιας σειράς παρεμβάσεων με στόχο την επιτάχυνση της εξέτασης των αιτημάτων. Στόχος είναι η εικόνα να έχει βελτιωθεί σημαντικά εντός του επόμενου μήνα και οι πολίτες να λάβουν άμεσα την απάντηση που τους οφείλει ο ΕΦΚΑ».

Ακολουθούν ορισμένες χρηστικές ερωτήσεις-απαντήσεις σχετικά με τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις παραγραφής μη βεβαιωμένων οφειλών πέραν της δεκαετίας

1) Πώς γίνεται εφεξής η παραγραφή των χρεών προς τον ΕΦΚΑ;

Με τον ν. 4997/2022  μειώθηκε ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές σε 10 χρόνια, από 20 χρόνια που είναι σήμερα. Εάν η απαίτηση δεν βεβαιωθεί (αναζητηθεί) μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, παραγράφεται. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η συμμόρφωση με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε ότι η ενιαία 20ετία για την παραγραφή των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ, που είχε θεσπιστεί με το «νόμο Κατρούγκαλου», είναι υπερβολικός χρόνος και αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, με το ανώτατο δικαστήριο να θέτει την δεκαετία ως εύλογο χρόνο παραγραφής.

Στη συνέχεια, από 1ης Ιανουαρίου 2027, η παραγραφή γίνεται πενταετής, ώστε να είναι αντίστοιχη με αυτή που ισχύει για τη φορολογική διοίκηση, συνεπώς και ο ΕΦΚΑ θα οφείλει να βεβαιώνει εντός πενταετίας.

2) Ποιοι είναι οι δυνητικοί ωφελούμενοι;

Αφορά σε όλες τις κατηγορίες οφειλετών ασφαλιστικών εισφορών (εργοδότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι, αγρότες). Αφορά και στον ΕΦΚΑ, στο βαθμό που θα πρέπει να βεβαιώνει τις απαιτήσεις πιο κοντά στην ημερομηνία γένεσης των οφειλών, κάτι που ενισχύει τα ασφαλιστικά έσοδα και αποθαρρύνει κακές πρακτικές υπερβολικών καθυστερήσεων.

Διευκρινίζεται πως οι μισθωτοί δεν θίγονται από την παραγραφή οφειλών του εργοδότη, καθώς η ασφάλιση που αντιστοιχεί στις παραγεγραμμένες οφειλές αυτές εξακολουθεί να τους αναγνωρίζεται.

Επιπλέον, οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε.

Τέλος, λαμβάνεται ειδική μέριμνα για όσους οφειλέτες ρύθμισαν χρέη πέραν της δεκαετίας, ώστε να μην αδικηθούν παρότι ήταν συνεπείς. Στις περιπτώσεις αυτές και μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου, το παραγεγραμμένο ποσό αφαιρείται από τη ρύθμιση και τα ποσά που έχουν καταβληθεί καλύπτουν την υπόλοιπη οφειλή.

Παράδειγμα 1

Αυτοαπασχολούμενος που υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011, τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες. Έστω ότι, για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει την δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγεγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.

Αντιθέτως, εάν ο ΕΦΚΑ είχε προβεί σε κοινοποίηση προς τον ασφαλισμένο της βεβαίωσης οφειλής των εν λόγω εισφορών εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (γεγονός που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής) τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών.

Παράδειγμα 2

Το 2019 βεβαιώθηκε και στη συνέχεια, με αίτηση του ασφαλισμένου, ρυθμίστηκε οφειλή του 2008, η οποία με την εν λόγω διάταξη αναφέρεται σε διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα καθίσταται παραγεγραμμένη. Ο οφειλέτης αυτός μπορεί, με αίτησή του, να ζητήσει τη διακοπή της ρύθμισης και τη διαγραφή της υπολειπόμενης οφειλής του. Μπορεί, όμως, να συνεχίσει να εξυπηρετεί τη ρύθμιση, ώστε να του αναγνωρισθεί ο ασφαλιστικός χρόνος που αντιστοιχεί στην οφειλή.

3) Από πότε ξεκινά η παραγραφή; Πότε ολοκληρώνεται ο χρόνος της παραγραφής;

Η παραγραφή ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία που υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση. Εάν περάσουν 10 χρόνια, εάν δηλαδή παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του δέκατου έτους μετά από το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία, χωρίς ο ασφαλισμένος (ή ο εργοδότης) να έχει ειδοποιηθεί με κάποιον τρόπο για την οφειλή του, αυτή παραγράφεται. Οφειλές που δημιουργούνται από το 2026 και μετά θα παραγράφονται στα 5 χρόνια.

4) Αν δηλαδή κάποιος δεν πληρώσει μέσα στη δεκαετία τις οφειλές του, αυτές «σβήνονται»;

Όχι, επειδή η παραγραφή διακόπτεται κάθε φορά που ο ασφαλισμένος ειδοποιείται ότι οφείλει ασφαλιστικές εισφορές. Σε μια τέτοια περίπτωση, η δεκαετία ξεκινά εκ νέου από την ειδοποίηση.

Παράδειγμα

Αν κάποιος οφείλει ασφαλιστικές εισφορές για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος το 2018 και δεν τις έχει καταβάλει, η παραγραφή της οφειλής του ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου 2019. Εάν δεν έχει ειδοποιηθεί ότι χρωστά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2029, η απαίτηση παραγράφεται. Εάν όμως βεβαιωθεί η οφειλή και του έλθει ατομική ειδοποίηση στις 5 Οκτωβρίου 2021, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2032. Εάν στη συνέχεια γίνει κάποια πράξη διοικητικής εκτέλεσης (λ.χ. κατάσχεση κάποιου περιουσιακού στοιχείου) στις 10 Μαρτίου 2030, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2041.

5) Με ποιους τρόπους διακόπτεται η παραγραφή;

Η παραγραφή διακόπτεται όταν ο ΕΦΚΑ (ή το ΚΕΑΟ) ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή: με δικαστικό επιμελητή/κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση ή λάβει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής βεβαίωσης, κατάσχεση, πλειστηριασμός κ.λπ.).

6) Επομένως, τι ουσιαστικό αποτέλεσμα έχει η μείωση του χρόνου παραγραφής, αφού αυτή θα μπορεί να επεκτείνεται συνεχώς με κοινοποίηση πράξεων του ΕΦΚΑ;

Η παραγραφή δεν είναι θεσμός που αποσκοπεί στην αποφυγή πληρωμής των οφειλών. Είναι θεσμός που διασφαλίζει την ασφάλεια δικαίου και την ασφάλεια των συναλλαγών. Από τη μία, ο ασφαλισμένος πρέπει να ξέρει ποιες είναι οι οφειλές του και αυτές να εκκαθαρίζονται κάποια στιγμή. Από την άλλη, ο ΕΦΚΑ (και το ΚΕΑΟ, που υπάγεται στον ΕΦΚΑ) δεν πρέπει να αδρανεί στην είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών και πρέπει να είναι σε θέση να προϋπολογίζει και να εισπράττει τα έσοδά του στο πλαίσιο και της χρηστής διαχείρισης του φορέα. Με την επιτάχυνση του χρόνου παραγραφής διασφαλίζεται ότι ο ΕΦΚΑ κινείται εντός αποδεκτών χρονικών πλαισίων, ενώ με τη δυνατότητα διακοπής της παραγραφής διασφαλίζεται ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές δεν θα αποφεύγουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους.

Πηγή: sofokleousin.gr